ISTORIJAT

Prva zvanična prezentacija ideje o pravljenju brodova sa betonskim trupom zabeležena je u Francuskoj, davne 1848. godine. Tokom Prvog svetskog rata, zbog velike oskudice u sirovinama, posebno gvožđa, napravljeno je stotinak betonskih brodova, od kojih je veći broj projektovan u Americi.

U Drugom svetskom ratu, nemački inženjeri su došli na ideju da iskoriste prednosti betonskih brodova zbog uštede u materijalu i krenu u proizvodnju istih, uz još jedan veoma bitan razlog koji se odnosi na otpornost betonskog korita na brodske mine, koje su tokom Drugog svetskog rata bile najveća opasnost za brodove, na morskim i rečnim putevima.

Kako su se mine aktivirale preko magnetnih okidača, bile su potpuno nemoćne prilikom kontakta sa materijalima od betona. Betonski brodovi su ih bukvalno gurali sa svog plovnog puta i bez ikakvih rizika, prelazili potrebne relacije.

Prva serija Nemačke proizvodnje betonskih brodova u Drugom svetskom ratu je brojala 50 brodova, izgrađenih na brodogradilištima duž Baltičkog mora. Koristili su se za snabdevanje brodova Nemačke ratne mornarice koji su delovali u Baltičkom i Severnom moru.

Danas, na području Evrope, postoji još samo dva “preživela” betonska broda, proizvedena u Nemačkoj, u drugoj seriji proizvodnje, 1943. godine u Ostvinu (Swinwmuende), od strane proizvođača: Schalenbau KG, Dykerhof & Widmann KG a po direktnom nalogu Hitlera:

1. M/W “Capella”, betonski teretnjak koji je 1988. proglašen za Nemački Tehnički spomenik, da bi 2003. postao deo ROSTOCK pomorskog muzeja.

2. Brod “Sip”, betonski brod - bolnica, namenjen prevozu nemačkih ranjenika sa Baltičkog fronta .

ISTORIJAT BRODA „SIP“

Usled veoma burnog perioda tokom Drugog svetskog rata, velikog stradanja i uništavanja pokretne i nepokretne imovine od strane agresora, nakom oslobođenja, globalne stabilizacije i oporavka u celom svetu, Nemačka država je krenula sa isplatom ratne odštete i obeštećenjem privatnih i pravnih lica koji su tokom Drugog svetskog rata pretrpeli veću materijalnu štetu.

Među oštećenima se našlo i državno preduzeće "Beogradsko-bagerska plovidba", kasnije prekršteno u "Beogradsko-bagersko preduzeće" (u daljem tekstu BBP) čija je uloga bila u obnovi razrušene Jugoslavije - okrug glavnog grada Beograda.

U velikoj rečnoj floti, tokom Drugog svetskog rata uništen je znatan broj brodova i mehanizacije, od kojih su i dva broda potopljena kod Hidroelektrane Đerdap, od strane Nemačkih bombardera. Na ime ratne odštete za gore pomenute brodove, Nemačka država je poklonila BBP-u betonski brod Capellu (ne proveren naziv) - korišćen tokom rata kao bolnica na vodi za prevoz Nemačkih ranjenika sa Istočnog fronta.

Nakon prelaska u vlasništvo BBPa, brod-bolnica je preuređena u stambenu lađu a stari naziv prekršten u Brod "SIP" - ime dobijeno po ribarskom selu Sip, potopljenom 1966. godine, prilikom izgradnje Hidroelektrane Đerdap, mesta gde su potonuli gore navedeni brodovi "Beogradsko-bagerske plovidbe".

Betonska stanbena lađa “Sip“, dugačka 40 metra, široka 7 metara i visoka 9,40 metara na sebi je imala dvadeset luksuznih soba, sa dva moderna salona, tuš kabinama i sanitarnim čvorom, na kojoj je živelo 42 osobe, zaposlene u preduzeću BBP.

"SIP" je bio ponos BBP a njegovi stanari su ga sa ponosom pazili i uz veliku ljubav održavali sve do političkog prevrata i bratoubilačkog rata koji je zadesio Jugoslaviju 90tih godina, prošlog veka. Zemlja se raspala a sankcije i loša materijalna situacija dovele do propadanja velikog broja državnih preduzeća, među kojima je i BBP.

"SIP", čija je lokacija bila na reci Savi, na drugom kilometru od Ušća Save u Dunav, postao je mesto gde su boravili beskućnici i lutalice.

U novogodišnjoj noći 2009. godine, nasukan zbog ljudskog nemara na Savski nasip, došlo je do oštećenja njegovog korita i do njegovog delimičnog potapanja.

Godine su prolazile a "SIP" je sve više propadao, potpuno ojađen od strane kradljivaca sekundarnih sirovina.

Nakon političkog prevrata 2013. i ambicije nove srpske vlasti za obnovom zemlje, predvođene premijerom Srbije Aleksandrom Vučićem, počinje priprema terena za realizaciju veoma moćnog Srpsko-Arapskog projekta "Beograd na vodi"

Usled čićenja priobalja i uspunjavanja svih tehničkih uslova za početak radova na pomenutom projektu, privatoj firmi “Dunav Grupa Agregati”, pravnom nasledniku flote privatizovanog BBPa, daje se rok za uklanjanje potpljenog broda "SIP" sa njegove lokacije a zbog veoma visokih troškova oko sanacije oštećenja na brodu i ispunjavanja uslova za njegovo vađenje u stanje plovnosti, dolazi se do najekonomičnijeg rešenja: da se brod minira a priobalje očisti od njegovih ostataka.

SPAŠAVANJE BRODA “SIP” OD POTPUNOG UNIŠTENJA

Kako ne bi dozvolila propast jednog veoma autentičnog i vrednog komada istorije, firma Skitrack International iz Beograda prihvata rizik i obavezu za spašavanje "SIP"a od potpunog uništenja i u poslednjem trenutku otkupljuje potopljeni brod od firme "Dunav Grupa Agregati"

Zbog veoma kratkih vremenskih rokova za akciju spašavanja broda i velikog razumevanja i podrške mladog i veoma stručnog tima Gradske uprave - kabineta gradonačelnika Beograda, obezbeđuju se sve neophodne dozvole i ispunjavaju svi potrebni uslovi za uspešnu akciju spašavanja broda "Sip" i njegovog dovođenja u stanje plovnosti.

Nakon sanacije oštećenja na trupu broda, uspešnoj komunikaciji i saradnji sa predstavnicima Gradskih službi, uz posebnu zahvalnost praktičnimom i preduzimljivom Danilu Jeriniću (kabinet gradonačelnika Beograda), dobili smo sve neophodne dozvole za smeštanje broda "SIP" na novu lokaciju - na desnoj obali reke Save, nedaleko od njegovog prvobitnog pristaništa.

NAMENA BRODA “SIP”:

Kulturološka namena

Zbog svoje autentičnosti, jedan deo unutrašnjosti trupa broda "SIP" je Muzej rečnog brodarstva Srbije, u kome su predstavljeni eksponati, slike i priče o sudbini brodova Srpskog brodarstva kao i istorijat betonskog broda "SIP".

Na površini od 100 kvadratnih metara, pored muzeja, imamo plan da postavimo korner Nemačke ambasade (zemlje porekla, broda "SIP"), gde će svi posetioci muzeja biti u direktnom kontaktu sa raznim kulturnim i autentičnim programima i manifestacijama koja se sprovode u Nemačkoj (npr: informator i prodaja karata za OktobarFest, razne sajmove i sl.)

Ugostiteljska namena

U drugom delu trupa broda je autentična Nemačk pivnicu, gde svi zainteresovani posetioci mogu da u veoma originalnom i prijatnom ambijentu osete čari Nemačkih pivnica.

U nadgrađu broda je restoran, gde se pored specijaliteta nemačke kuhinje služiti i autentični domaći kulinarski proizvodi, sa prelepom baštom na samom krovu sa koje se može uživati u pogledu na srednjovekovni Kalemegdan i moderni "Beograd na vodi".

EKOLOŠKI ASPEKT

Najveći značaj novog projekata treba da ostvari model modernog pogleda na očuvanje životne sredine, gde će brod biti primer alternativnog snabdevanja električnom energijom uz korišćenje ekoloških tankova za skladištenje fekalija namenjenih objektima na vodi.

Želja nam je da BROD "SIP" predstavlja most između prošlosti i budućnosti, sa jasnom porukom o značaju negovanja istorijske baštine i ulaganja u vreme koje dolazi.